Obsesif Kompulsif Bozukluk, obsesyon ismi verilen takıntılı fikir, fikir ve dürtüler ile kompulsiyon ismi verilen yineleyici davranışlar ve zihinsel aksiyonlardan oluşan bir ruhsal hastalıktır.
Obsesyon, yani kişinin aklından çıkaramadığı fikir, fikir ve dürtüler, kişinin isteği dışında gelişir. Kişi bunları mantık dışı olarak değerlendirse de düşünmekten kendini alamadığı için ağır dert yaşayarak huzursuzluğa ve münasebetiyle anksiyeteye sahip olur. Obsesyonların yarattığı huzursuzluğu ve düşünceyi ortadan kaldırmak hedefiyle da yineleyici davranış ve zihinsel hareketler geliştirir.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) belirtileri nelerdir?
En yaygın obsesyon belirtileri:
Çok kuşku ve daima inanç gereksinimi
Simetri, sistem ve kusursuzluk isteği
Günahkâr düşünmekten korkma
Kusur yapmaktan korkma
Diğerine ziyan vermekten korkma
Pislik ya da mikrop bulaşmasından korkma
En yaygın kompulsiyon belirtileri:
El sıkışmamak, kapı tokmağını tutmamak
Tekrar tekrar ellerini yıkama, duş alma
Bedeli olmayan objeleri toplama ve biriktirme
Yapılacak işleri makul bir sayıda ve muhakkak sıraya sokarak yapma
Muhakkak cümleleri, sözleri tekrarlama
Rahatsız edici, akıldan çıkmayan ve uykuyu bölen imajlara, sözlere ya da niyetlere takılma
Konuttaki eşyaları ya da şahsî eşyalarını muhakkak bir biçimde düzenleme
Günlük rutin işleri yaparken yüksek sesli ya da içinden sayı sayma isteği
Kilit, ocak, ütü, elektrik üzere kapanması gerekli olan eşyaları daima denetim etme
OKb’nin nedenleri nelerdir?
Rastgele bir katılık kazanmamasına rağmen OKB’nin nedeni olarak birkaç varsayım üzerinde durulmaktadır.
Genetik nedenler
Çocukluk çağı travmaları
Beyin fonksiyonlarında bozulma ve serotonin
Kişilik özellikleri
Çevresel Faktörler (Okul ve ailede yaşadığı gerilim vb.)
Obsesif kompulsif bozukluk tedavisi
Obsesif kompülsif bozukluk günlük hayat etkinliklerini önemli olarak kısıtlayabilen, kişinin hayatında kıymetli fonksiyon kayıplarına yol açan ve hayat kalitesini düşüren bir hastalıktır. Obsesif kompülsif bozukluğun teşhisi için rastgele bir test bulunmamaktadır. Konusunda uzman bir psikiyatrist tarafından hastanın davranışları izlemeye alınır ve belirtiler kıymetlendirilerek hastalık teşhis edilir. Teşhis sonrası terapilerle kişinin bu ruh halinden kurtulması sağlanır. Hastanın rahatsızlığının düzeyine nazaran tedavi mühleti değişmektedir. Kişi uzun periyodik terapiye sıcak bakmıyorsa bu durumlarda EMDR terapisi uygulanabilir. EMDR teknikleriyle kişinin obsesyonlarına karşı duyarsızlaştırma yapıldıkça bu obsesyonlar vakitle zayıflayıp ortadan kalkabilir.
